Diëtist aan het woord
Voedingspatroon ouderen 70+
Door: Leoni den EngelsmanEind 2013 kwam er een rapport naar buiten van het RIVM over het voedingspatroon van ruim 700 zelfstandig wonende 70-plussers. Wat een feest van herkenning als ik dat lees. Het gros van onze cliënten valt binnen de groep 70-plusser. Wat ik standaard hoor is dat ze minder trek in vlees hebben, ze nemen nog maar heel weinig of laten het helemaal staan. Een enkeling vervangt dit door vis, maar vaak wordt er geen vervanging genomen. Ook wordt er naarmate de leeftijd stijgt minder brood gegeten. De reden? Gewoon minder trek. Maar het koekje bij de koffie of een stukje chocolade blijft vaak wel. Want dat hoort er toch wel bij.
En dan heb ik het dus over de gezonde ouderen. Wanneer er sprake is van ziekte worden niet alleen de porties kleiner, maar schiet ook al snel het koekje bij de koffie erbij in. In de praktijk merk ik ook dat ouderen vaak niet aan de aanbevolen hoeveelhedenmelkproducten komen. Die ligt vanaf 70 jaar op ongeveer 4 bekers. En met een slechte eetlust valt dat dus niet mee.
Een aantal uitkomsten van het onderzoek op een rijtje:
- Er worden teveel verzadigde (dierlijke) vetten en zout gebruikt en te weinig volkoren producten, fruit en vis.
- In vergelijking met vijftigers en zestigers eten 70-plussers minder vlees, sauzen en broodproducten en wel gunstig, ze drinken minder alcohol. De 70 plussers gebruiken wel meer fruit, suiker, zoetwaren en margarine en olie.
- De groep mensen die onderzocht is bestond voor een groot deel uit vitale ouderen. Tijdens dit onderzoek bleek dat de mensen die minder vitaal waren minder energie, eiwit, groente, alcohol, calcium en magnesium tot zich nam. Ook alcohol wordt minder gebruikt. Het risico op ondervoeding is bij deze groep dan ook verhoogd.
- Tot slot volgen slechts 1 op de 4 mensen de aanbevelingen voor vitamine D.
Wat er voor mij wel uitsprong is het minimale gebruik van vitamine D suppletie. Toch had ik dat kunnen raden, want ook dat is iets wat ik bij vrijwel iedereen moet benoemen. Maar waarom adviseren huisartsen hun patiënten boven de 70 jaar dit niet standaard? Het advies van 20 microgram per dag is al sinds 2012 van kracht en is onmogelijk met de voeding te behalen. Vitamine D is van belang voor een goede botopbouw en het voorkomen van verweking van het bod. Een tekort aan vitamine D kan ook zorgen voor spierzwakte en spierkrampen. In het rapport van de Gezondheidsraad uit 2012, Evaluatie van de voedingsnormen voor vitamine D, wordt dit nogmaals benadrukt. Een supplement is dus echt noodzakelijk.
Hierbij roep ik dan ook iedereen op die dit leest: zet iedereen boven de 70 jaar aan de vitamine D! Een mooi doel voor 2014!